ARAFAT VE MÜZDELİFE VAKFESİNİN YERİ VE ZAMANI SÖYLENDİĞİ GİBİMİ?

[Hasan]

ARAFAT VE MÜZDELİFE VAKFESİNİN YERİ VE ZAMANI SÖYLENDİĞİ GİBİMİ?

Arafat Vakfesinin Yeri-Zamanı:
Arafat, Mekkenin güney doğusunda olup Mekke’ye yaklaşık 25 km uzaklıkta ve Harem sınırları dışında bir bölgedir.
Vakfe Zamanı:
Hanefî, Malikiîve Şafiîlere göre: Zilhiccenin 9. günü olan arefe günü zeval vaktinden (güneşin tam tepe vaktinden ) bayramın ilk günü fecri sadık (imsak ) vaktine kadar olan süredir.
Hanbelîlere göre: Vakfe zamanı arefe günü fecri sadık ile başlar, bayramın birinci günü fecri sadık ile sona erer.
Hanefîlere göre: Güneş batmadan mazeretsiz olarak Arafattan ayrılmamak vaciptir. Mazeretsiz ayrılan güneş batmadan tekrar dönerse bir şey icap etmez aksi halde ceza olarak dem gerekir. Fakat gündüz Arafat’ta bulunmayıp güneş battıktan sonra gelenlere bir şey gerekmez.
Şafiîlere göre: Güneş batmadan Arafat’tan ayrılanlara bir şey gerekmez.
Malikîlere göre: Kurban bayramı gecesi gecenin bir parçasında yalnız uğramak şeklinde bile olsa Arafat’ta bulunmak vakfe için yeterlidir. Güneş batmadan Arafat’tan ayrılan ve geri dönmeyenin haccı geçersiz olur. Gündüzün çok azda olsa bir kısmında Arafat'ta bulunmak Malikîlere göre vaciptir.
Müzdelife Vakfesi:
Hanefîlere göre: Müzdelife vakfesinin zamanı kurban bayramının birinci günü yani Zilhiccenin 10. günü imsak vaktinden (fecri sadık ) güneşin doğmasına kadar olan süredir.
Malikîlere göre: Zilhiccenin 9. günü ( arefe ) akşamı güneşin batmasından bayram sabahı fecri sadıka ( imsak ) kadar olan süredir. Kafilenin istirahat edebileceği, akşam ve yatsı namazını kılabileceği, bir parça yemek yiyebileceği kadar vakfe yapmak vaciptir. Bineklerden inilmemesi halinde kurban gerekir.
Şafiî ve Hanbelîlere göre: Arefe gününü bayrama bağlayan gecenin yarısından itibaren bayram sabahı imsak vaktine kadar geçen süredir. Kısada olsa orada bir süre kalanlar, hatta oradan geçenler vakfeyi yapmış sayılırlar.
Görüldüğü gibi Hanefîlerde Müzdelife vakfesinin zamanı bayram sabahı imsak (fecri sadık ) ile başlar. Hanefîler’e göre vakfe zamanı İmsak vaktinde başlarken diğer mezheplerde ise Müzdelife vakfesi’nin zamanı bitmektedir. Böyle olunca fecri sadıktan önce Müzdelife’den ayrılan tekrar geri dönmez ise vakfe yapmamış olur. Diğer üç mezhepte ise ( Hanefî’ye göre Vakfenin başlangıcı olan ) fecri sadıkta vakfe zamanı çıkmış olur. Fecri Sadıktan sonra Müzdelife ye ulaşanlar vakfeye yetişmiş olmazlar.
“… Arafat’tan ayrılıp akın ettiğinizde Meş’ar-i Haram’da (Müzdelife’de) Allahı zikredin ve O’nu size gösterdiği şekilde anın..” (Bakara ,2/198) ayetinde Meş’ari Haram’da (Müzdelife’de) zikir (dua) yapılır, bu kadar. Burada bizden başka bir şey istenmiyor. Eğer kalıp beklemek zorunlu olsaydı Peygamberimiz, kendisiyle beraber hac yapanların bazısı gitmek istediklerinde onlara izin vermezdi.
O halde mezhep ayırımı yapmaksızın yukarıda belirlenen vakitler içerisinde kafilelere veya şahıslara hangisi kolay geliyorsa, işine uygun ise bu vakitlerde ister uyanık ister uykuda kısada olsa hatta gelip geçse Müzdelife vakfesini yapmış sayılır. Arafat’ta olduğu gibi vakfe için niyet ve orada olup vakfe yaptığını bilmek şart değildir.
Hasan KARAGÜZEL
E. Din Gör. F. Vaiz. Araştırmacı - Yazar