YAŞLI KADININ KIYAFETİ-ERKEK'İN AVRETİ

[Hasan]

Yaşlı Kadınların Kıyafeti



“Evlenmekten umudunu kesmiş (evlenmearzusu kalmamış) yaşlı (ihtiyar) kadınların, cinsel cazibelerini göstermeksizin (kasten süs göstermeye çalışmadan) dış elbiselerini çıkarmalarında bir günah yoktur, bununla beraber; iffetlerini korumaya özen göstermeleri kendileri için daha hayırlıdır.” (Nur:24/60)

Ayetle izin verilen açılma ne kadardır, bu giysiler nelerdir ve nerede çıkarılacaktır? Sorusunun cevabı müfessirler, ilim adamları tarafından farklı bakış açılarından dolayı çeşitli olmuştur.

En isabetli olanı, burada izin verilen açılma baş ve boyunla ilgilidir. Ayet, bazı müfessirlerin dediği gibi Ahzab süresindeki cilbabla değil bu sürenin 31. ayetindeki başörtüsü ile ilgili bir istisna getirmiştir. Çünkü Arapça da “elbiselerini çıkarmaları” diye tercüme edilen “en yeda’ne siyabehünne” elbiselerini çıkarmalarında ifadesinde dış giysinin değil, başörtüsünün açılmasını ifade etmektedir. (İbn Atıyy IV.195,Kurtubî, XII.308). Başı ve boynu örtmenin gerekçesi cinsel cazibe idi. Kadın doğal yapısı veya bir hastalık dolayısıyla bunu kaybedebilir. Yaşlılarda cinsel cazibe sebebi ortadan kalktığı için örtünme külfeti hafifletilmiştir. Nitekim 31. ayetteki istisnalardan biri de “şehvetle ilgisi olmayan veya şehveti kalmayan” kimselerdir. Hafifletme dış giysinin değil, başın ve boynun açılmasıyla hâsıl olur. Dış giysi (cilbab) emrinin gerekçesi iffetin korunması değil, hür kadınların cariyelerden ayırt edilmesidir. Cariyenin bulunmadığı ve ayırmanın başka yöntemlerle sağlandığı zaman ve zeminler de tesettür için gerekli olan cilbab değil, belli yerlerin uygun şekilde örtünmesidir. Ayetin sonundaki uyarı, kadınlar yaşlıda olsalar kendilerine ilgi duyulması ihtimali bulunduğu için dikkatli olmalarına yöneliktir.[1]

Erkeğin Avreti:

Bu bahis namaz bölümü “setri avret” kısmında geçmişti. Burada da bir özet yapmak gerekirse, erkeğin bakılması haram olan yerleri, mezheblere göre değişiklik gösterir. Esasen hiçbir ayette erkekler için bir avret yeri belirlenmemiştir. Erkeğin avret yeri, bazı hadislere göre tespit edilmiştir. Bu hadisler arasında ihtilaflar bulunduğundan erkeğin avret yerleri konusu mezhebler arasında ihtilaflıdır. Genellikle göbekle diz kapağı arası avret sayılmıştır.

Ebu Hanifeye göre diz de avrettir.

İmam-ı Malik’e göre baldır avret değildir. Yani imamı Malik’e göre erkeğin avreti sadece ön ve arkadaki edeb yerleridir


[1] Diyanet. “Kur’an Yolu” Tefs.4/117